گزارشی از سکوت خبری در وزارت صنایع و معادن

قرار بود انقلاب کند. خودش گفت؛ «یکی از اهداف بنده انقلاب رسانه یی است.» اما دو سال و نیم گذشت و انقلابی در کار نیست. او نه تنها انقلاب نکرد بلکه زیرمجموعه هایش را هم از حداقل ارتباطی که با رسانه ها داشتند برحذر داشت تا سکوت همه جای صنعت و معدن کشور را فراگیرد. حرف هایش را فقط از طریق سخنرانی ها می گفت و گاه خبرنگاری از تلویزیون را به اتاقش دعوت می کرد و آمارهایی می داد؛ آمارهایی که چندین بار مورد پرسش قرار گرفت و صحت آن رد شد اما او همچنان به ذکر آنها پرداخت و اصرار کردکارهای عجیب و غریب هم می کرد. مثلاً یک بار به خبرنگاری زنگ زده بود. خبرنگار که فهمید وزیر پشت خط است دلیل تماسش را پرسید. او گفت؛ «کاری نداشتم فقط می خواستم حالت را بپرسم. خوبی ان شاء الله،» اگرچه اهمیت رسانه ها را خوب درک کرده بود اما در این مدت هیچ گاه نتوانست از این ابزار خوب استفاده کند. آمارهایش را به رئیس دولت می داد تا او از طریق تلویزیون به مردم اعلام کند. آخرین باری را که وزیر صنایع و معادن دولت احمدی نژاد رودرروی خبرنگاران قرار گرفته هیچ خبرنگاری به خاطر ندارد. او حتی از علیرضا طهماسبی، که در دوره وزارتش به شاکی بزرگ رسانه ها معروف شده بود تاکنون کمتر پیش روی خبرنگاران قرار گرفته است. طهماسبی هر سه ماه یکبار خود نشستی را با خبرنگاران برگزار می کرد تا مردم را از آنچه در بخش صنعت و معدن کشور می گذرد مطلع کند. حتی یک بار که خبرنگاران به سکوت معاونانش اعتراض کردند ترتیبی داد تا رئیس دو سازمان بزرگ «ایدرو» و «ایمیدرو» پیش روی خبرنگاران قرار بگیرند. نوبت به علی اکبر محرابیان که رسید وضع فرق کرد. اگرچه در ابتدای ورودش به وزارت کلیه شکایات به جا مانده از دوره طهماسبی را پس گرفت و دو سه بار خبرنگاران را به ضیافت دعوت کرد اما این ارتباط او تنها به دوران سرپرستی و پیش از آوردن رای اعتماد در مجلس هفتم منتهی شد و پس از آن عملاً در سکوت رفت. اگر هم گاهی می خواست با رسانه ها سخن بگوید تنها خبرگزاری ها و صدا و سیما را دعوت می کرد و می گفت چون جا نداریم نمی توانیم در خدمت همه باشیم. این در حالی است که طبقه دوم وزارت صنایع و معادن مجموعه یی از زیباترین و مجهزترین سالن های کنفرانس کشور را دارد که در دوره اکبر هاشمی رفسنجانی ساخته شده است. مصاحبه های اختصاصی او در این مدت تنها به چند رسانه دولتی منحصر شده و کمتر وقتش را در اختیار خبرنگاران سایر رسانه ها قرار داده است. او در بحرانی ترین لحظاتی که برای وزارتخانه اش پیش آمده خود را مخفی کرده تا درباره آنچه رخ داده اظهارنظری نکند. به عنوان مثال وقتی اسحاق جهانگیری نامه یی به احمدی نژاد نوشت و پرسید «ارقام تولید فولاد، مس و آلومینیوم را که به مردم اعلام کرده از کجا آورده است؟» واکنشی نشان نداد اما چند هفته پس از انتشار آن نامه، وقتی دید جهانگیری همچنان به انتقادات خود ادامه می دهد نامه یی را که تنظیم کرده بود به رسانه ها ارسال کرد. در این نامه جهانگیری به سیاسی کاری متهم و تهدید شده بود اگر بخواهد به انتقادات خود ادامه دهد پرونده اش را رو خواهد کرد. البته وزیر صنایع و معادن خاتمی به انتقاداتش ادامه داد و وزیر دولت احمدی نژاد هرگز پرونده یی از او رو نکرد.رسم بر این است هر پروژه یی که مورد بهره برداری قرار می گیرد از خبرنگاران دعوت شود تا برای انعکاس خبر آن در مراسم افتتاحیه آن پروژه حضور یابند اما ماه هاست خبرنگاری به هیچ مراسمی دعوت نشده است. سکوت خبری در بخش صنعت و معدن کشور تنها به شخص اول این وزارتخانه منتهی نمی شود، بلکه بیشتر سازمان ها و معاونت های این وزارتخانه در سکوتی کامل فرو رفته اند.
سازمان گسترش
چه آن زمان که قلعه بانی بود و چه اینک که هدایت آمده فرقی نمی کند؛ ظاهراً دستور از بالا صادر شده حرفی نزنند. سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران که بزرگ ترین شرکت مادر تخصصی بخش صنعت کشور است از زمان روی کار آمدن علی اکبر محرابیان هیچ نشستی با خبرنگاران نداشته است. این سازمان تنها از برخی خبرنگاران آن هم برای پوشش مراسم افتتاح طرحی یا سخنرانی رئیس آن دعوت به عمل آورده است. شاید اگر مراسم تودیع قلعه بانی نبود اصحاب رسانه هرگز ساختمان بزرگ ترین سازمان صنعتی کشور را از نزدیک به چشم خود نمی دیدند. شنیده می شود رئیس جدید این سازمان که از وزارت دفاع آمده نیز اعتقادی به ارتباط با رسانه ها ندارد و تنها از طریق خبرگزاری های دولت با مردم سخن می گوید.
سازمان توسعه و نوسازی معادن
احمدعلی هراتی نیک تنها مدیر ارشدی است که از دوره میرحسین موسوی در دولت احمدی نژاد به جا مانده. او اینک رئیس بزرگ ترین سازمان معدنی کشور است. آخرین باری که هراتی نیک پیش روی خبرنگاران قرار گرفت را کسی به خاطر نمی آورد. او که مجری طرح های بزرگ فولاد، مس و آلومینیوم است در حالی به سکوت رفته که آمارهای عجیب و غریب تولید برخی از فلزات عمدتاً از این سازمان درز پیدا کرده است. این سازمان تا چندی پیش اگرچه خبرنگاران را راهی مناطقی برای بازدید از طرح های معدنی می کرد اما ماه هاست تنها کار رسانه یی خود را متوقف کرده تا در سکوت کامل قرار گیرد.
شنیده می شود بازدید خبرنگاران از معادن زغال سنگ و برخی معادن بزرگ همچون سرب و روی انگوران ممنوع شده و معلوم نیست این ممنوعیت تا چه زمانی ادامه خواهد داشت.
سازمان زمین شناسی
سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور به عنوان علمی ترین و تخصصی ترین سازمان صاحب نظر در خصوص علوم مختلف زمین هرگز جایی را برای خبرنگاران در نظر نگرفته است. رئیس این سازمان که به جامانده از دولت خاتمی است هیچ علاقه یی به ارتباط با خبرنگاران نداشته و به همین خاطر است که معلوم نیست چه اتفاقی در این سازمان بزرگ علوم زمین می افتد.
خودروسازها
با تغییر مدیران عامل دو گروه بزرگ خودروسازی کشور هنوز پای هیچ خبرنگاری به جاده مخصوص کرج باز نشده است. جواد نجم الدین با وجود اینکه 9 ماه از حضورش در ایران خودرو می گذرد حتی برای یک بار هم با خبرنگاران نشستی برگزار نکرده است این در حالی است که مدیریت قبلی این شرکت به طور متوسط هر دو ماه یک بار به بهانه های مختلف پیش روی خبرنگاران قرار می گرفت و به پرسش های آنان پاسخ می داد. مدیریت جدید این شرکت به جای تعامل با رسانه ها و گفت وگو با آنان به شکایت از رسانه های منتقد پرداخته و اصرار دارد آنها را به دادگاه بکشاند. مدیرعامل جدید سایپا نیز معتقد است چون هنوز کاری نکرده لازم نیست به خبرنگاران گزارش بدهد در دوره مدیریت مهرداد بذرپاش نیز رسانه های اصلاح طلب در لیست سیاه قرار داده شدند و به کمتر مراسمی دعوت شده اند. این تنها چند نمونه کوچک از وضعیت حاکم بر وزارت صنایع و معادن در رودررویی با خبرنگاران است. این وضعیت در سازمان هایی همچون صنایع کوچک و شهرک های صنعتی، بانک صنعت و معدن، ذوب آهن اصفهان، شرکت ملی مس و شرکت آلومینیوم ایران نیز دیده می شود. به عنوان مثال از ابتدای آغاز به کار دولت نهم مدیرعامل شرکت ملی مس را از نزدیک ندیده ایم و او هرگز با خبرنگاران نشستی برگزار نکرده است.
تهدید با ابزار آگهی
از آنجا که وزارت صنایع و معادن و شرکت های زیرمجموعه آن از بزرگ ترین واحدهای تولیدی کشور هستند این وزارتخانه توانسته برخی از نشریات را با ابزار آگهی تنبیه یا تشویق کند به گونه یی که رسانه های منتقد کلاً از آگهی های این شرکت ها محروم شده ولی در عوض رسانه های حامی با ابزار آگهی مورد تشویق قرار گرفته اند. وزیر صنایع و معادن چندی پیش ملک دوست و همکار خود را به سمت رئیس شورای اطلاع رسانی این وزارتخانه برگزید تا شاید بتواند اوضاع نابسامان بحران خبر را در این وزارتخانه کمی سامان دهد اما آیا او که حتی سابقه یک روز خبر را هم ندارد خواهد توانست؟